7252 Sayılı Kanunla Düzenlenen Normalleşme Desteğinin Usul ve Esasları Belli Oldu
ÖZET:
Yapılan düzenlemeyle;
− 4447 sayılı Kanunun geçici 23’üncü maddesi kapsamında 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların işyerindeki kısa çalışmasının sona ererek aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri,
− 4447 sayılı Kanunun geçici 24’üncü maddesi kapsamında 1/7/2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlanılması ve nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalı için haftalık normal çalışma süresine dönülmesi,
Durumunda özel sektör işverenlerine bu sigortalılardan dolayı 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle, kısa çalışma ödeneği/nakdi ücret desteği alınan aylık ortalama gün sayısı kadar, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan işçi ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında prim desteği sağlanacaktır.
NORMALLEŞME DESTEĞİNİN USUL VE ESASLARI
a) Bu destekten yararlanabilmek için
1- Sigortalının kısa çalışma ödeneğinden/nakdi ücret desteğinden yararlanması ve işyerinde haftalık normal çalışma süresine dönmesi,
Örnek 1: Koronavirüs nedeniyle kısa çalışma kapsamında (A) işyerinde toplam 100 sigortalının kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı, bu sigortalılardan 50’sinin haftalık normal çalışma süresine dönmesi halinde, diğer 50 sigortalının bu işyerindeki kısa çalışması devam etse bile, haftalık normal çalışmaya dönen 50 sigortalıdan dolayı destekten yararlanılabilecektir.
2- İşyerinin özel sektör işverenine ait olması,
İhale konusu iş üstlenen işyeri işverenleri, mahiyet kodu (1) veya (3) olarak tescil edilmiş işyerleri ya da resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu (2) veya (4) olarak tescil edilmiş işyeri işverenleri ile 5335 sayılı Kanunun 30’uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlarına ait işyerleri bahse konu destekten yararlanamayacaktır.
5510 sayılı Kanunun Ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu destekten yararlanamayacaktır.
3- 07252 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin SGK’ ya verilmiş olması,
2- 7- 12- 14- 19- 20- 21- 22- 23- 28- 39- 41- 42- 43- 45- 46- 47- 48- 49- 50- 90- 91- 92 no.lu belge türünden bildirilen sigortalılar için bu destekten yararlanılması mümkün değildir.
Gerekmektedir.
b) Prim Desteğinden Yararlanma Süresi
Bu destekten, kapsama giren sigortalılardan dolayı 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle her bir ay için;
− Kısa çalışma ödeneği alan her bir sigortalı için kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı,
− Nakdi ücret desteğinden yararlanan her bir sigortalı için nakdi ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısı,
Kadar yararlanılacaktır.
Örnek 2: Bu kapsamdaki sigortalı (A)’nın 2020/Mayıs-Haziran ve Temmuz aylarında kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı, sigortalının çalıştığı işyerindeki kısa çalışmasının 10/7/2020 tarihinde sona erdiği ve haftalık normal çalışma sürelerine dönüldüğü, bu sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısının 12 olduğu varsayıldığında; ilgili maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla sigortalı (A) için 2020/Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında 12’şer gün bu destekten yararlanılacaktır.
Örnek 3: Bu kapsamdaki sigortalı (B)’nin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı işyerindeki kısa çalışmasının 10/6/2020 tarihinde sona erdiği ve haftalık normal çalışma süresine dönüldüğü varsayıldığında, destek uygulamasının 1/8/2020 tarihinde yürürlüğe girmiş olması nedeniyle sigortalı (B) için bu destekten kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla 2020/8. ve 9. aylarda/dönemlerde yararlanılabilecektir.
Kanunun yürürlük tarihinden önceki 2020/Temmuz ayı için bu destek yararlanamayacaktır.
Kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi sona ermeden işten ayrılıp aynı işyerinde yeniden işe başlaması halinde destekten kalan süre kadar yararlanılabilecek, ancak aynı işverene ait farklı bir işyerinde veya farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
Kısa çalışma/nakdi ücret desteği uygulamasından yararlanmaya başlama nedeniyle destek uygulaması kesilmişse söz konusu uygulamalardan yararlanma süresi sona erdiğinde kalan süre kadar destekten yararlanılacaktır.
c- İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Prim Desteği Tutarı
Bu destek kapsamında işe alınan sigortalıların 5510 sayılı Kanun’un 82’nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacaktır.
Örnek 4: Destek kapsamına giren sigortalı (C)’nin 2020/Ağustos, Eylül ve Ekim ayları için destekten yararlanacağı, ilgili aylarda kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısının 20 olduğu ve bu aylarda prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazancının da 4.000,00 TL olduğu varsayıldığında;
Her ay için;
4.000,00 * %37,5 = 1.500 TL destek öncesi işverence ödenmesi gereken sigorta primi ve işsizlik sigortası primi tutarı,
20* 98,10= 1.962 * % 37,5=735,75 TL destekten yararlanılacaktır.
Bu durumda, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken prim tutarı;
1.500-735,75 = 764,25 TL olacaktır.
d- Destekten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli
Bu kapsama giren sigortalılardan dolayı www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447 Sayılı Kanun Geçici 26. Madde Desteği” menüsü vasıtasıyla başvurular yapılacaktır.
İşverenlerce e-SGK kanalıyla yapılacak olan tanımlamalar sırasında, kapsama giren sigortalılara ilişkin aranan kontroller sistem tarafından elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin onaylanması halinde, bu nitelikteki sigortalılar için sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek bulunmayacaktır.
e- Aylık Ortalama Gün Sayısının Hesaplanması ve İlgili İşlemler
1- Bu destek kapsamındaki aylık ortalama gün sayısı, kısa çalışma ödeneği ödeme gün sayısı ile kısa çalışma süresi esas alınmak suretiyle belirlenir. Kısa çalışma süresi gün sayısı, 1/7/2020 tarihinden önce yapılan ilk ödemenin başlama ve bitiş tarihi (bu tarihler dahil) arasındaki takvim gün sayısı ile Cumhurbaşkanı Kararlarıyla uzatılan döneme ilişkin kısa çalışma başlama ve bitiş tarih aralığındaki takvim gün sayısının toplamından oluşan gün sayısıdır. Kısa çalışma ödeme gün sayısı da Kısa Çalışma Süresi içinde kısa çalışma ödeneği olarak ilgiliye yapılan net ödeme gün sayısı toplamıdır. Kısa çalışma ödeneği aylık ortalama gün sayısı, Kısa Çalışma Ödeneği Ödeme Gün Sayısının 30 gün ile çarpımı sonucu elde edilen tutarın Kısa Çalışma Süresi Gün Sayısına oranı ile elde edilir.
Örnek 5: Dışsal zorlayıcı sebep gerekçesiyle 1/4/2020-30/5/2020 tarih aralığında Nisan ayında 20 gün Mayıs ayında da 20 gün ödeme yapılan bir sigortalı için Kısa Çalışma Süresi Gün Sayısı 53 (30/5/2020-1/4/2020-7+1), Kısa Çalışma Ödeneği Ödeme Gün Sayısı 40 (20+20) ve Kısa Çalışma Ödeneği Aylık Ortalama Gün Sayısı da 23 (40*30/53) olarak hesaplanır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Mayıs 2020 tarihi esas alınır.
2- Nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının nakdi ücret desteği süresi gün sayısı, nakdi ücret desteği olarak ödeme yapılan ayların takvim gün sayısı toplamından oluşan gün sayısıdır. Nakdi ücret desteği ödeme gün sayısı da Nakdi Ücret Desteği Süresi içinde nakdi ücret desteği olarak ilgiliye yapılan net ödeme gün sayısı toplamıdır. Nakdi ücret desteği aylık ortalama gün sayısı, Nakdi Ücret Desteği Ödeme Gün Sayısının 30 gün ile çarpımı sonucu elde edilen tutarın Nakdi Ücret Desteği Süresi Gün Sayısına oranı ile elde edilir.
Örnek 6: Nisan ayında 10 gün Mayıs ayında da 20 gün ve Haziran ayında da 20 gün süreyle ödeme yapılan bir sigortalı için Nakdi Ücret Desteği Süresi Gün Sayısı 75 (30/6/2020-17/4/2020+1), Nakdi Ücret Desteği Ödeme Gün Sayısı 50 (10+20+20) ve Nakdi Ücret Desteği Aylık Ortalama Gün Sayısı da 20 (50*30/75) olarak hesaplanır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Haziran 2020 tarihi esas alınır.
3- Kısa çalışma veya nakdi ücret desteği süresi gün sayısı toplamı 30 günden daha az olan hallerde ödeme yapılan gün sayısı toplamı Aylık Ortalama Gün Sayısı olarak esas alınır.
4- Kısa çalışma ödeneğinden yararlananların nakdi ücret desteğinden de yararlandığı hallerde Aylık Ortalama Gün Sayısı, kısa çalışma süresi ve nakdi ücret desteği süresi gün sayısı toplamı ile ödenek ödeme gün sayısı toplamları alınmak suretiyle belirlenir.
Örnek 7: 1/4/2020 tarihi ile 30/5/2020 tarih aralığında Nisan ayında 20 gün Mayıs ayında da 20 gün kısa çalışma ödeneği, 1 Haziran ile 30 Haziran aralığında ise 21 gün süreyle nakdi ücret desteği ödemesi yapılan sigortalı için kısa çalışma süresi (53) ile nakdi ücret desteği süresi (30) gün sayısı toplamı 83 (53+30), ödeme gün sayısı toplamı ise 61 (40+21) olarak hesaplanır. Bu durumda Aylık Ortalama Gün Sayısı 22 (61*30/83) olarak hesaplanacaktır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Haziran 2020 tarihi esas alınır.
5- Cumhurbaşkanı Kararlarıyla uzatılan kısa çalışma uygulamasından en az bir gün süreyle yararlananlar için kısa çalışmanın sona erdiği tarih olarak Cumhurbaşkanı Kararlarıyla uzatılan kısa çalışma uygulamasından yararlanılan kısa çalışma bitiş tarihi esas alınır.
6- Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışıyorken kısa çalışma ödeneği/nakdi ücret desteği uygulamasından yararlanılan sigortalılar için hesaplanan Aylık Ortalama Gün Sayısı kadar her iki işveren de teşvik hükümlerinden yararlanabilir.
7- Teşvik uygulamasından yararlanılan dönemde aynı sigortalı için kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteği ödenmez.
f- Diğer Hususlar
1- Bu kapsamda işverene sağlanan sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi, sigortalı tarafından işverenden talep edilemez.
2- Bu destek kapsamında olmasına rağmen, bu destekten yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, 2018-17 sayılı Genelgede açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda, geriye yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.
3- Bu destekten yararlanan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanunda ve diğer kanunlarda yer alan diğer sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerden yararlanamaz.
4- Bu destekten yararlanmakta olan işyerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde, prim desteğinden yararlanılan sigortalılardan dolayı, üç aylık destek süresi aşılmamak kaydıyla kalan süreler için yararlanması mümkün bulunmaktadır.
5- Bu destekten yararlanılan ve İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.
6- Özel sektör işverenleri, bu destekten yararlanmak için yukarıda açıklanan şartları sağlamaları halinde, destekten yararlanılacak aya ilişkin 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde SGK’ ya verilip verilmediği, 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı tahakkuk edecek primlerin süresinde ödenip ödenmediğine bakılmaksızın söz konusu maddede belirtilen destekten yararlanılabilecektir.
7- Kısa çalışmadan yersiz yararlanıldığının tespiti veya kısa çalışma başvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanması ya da nakdi ücret desteğinden yersiz yararlandığının tespiti halinde, işyeri normalleşme desteği kapsamında sağlanan destekten yersiz yararlanmış sayılacağından, yersiz yararlanılan prim desteği tutarları 5510 sayılı Kanunun 89’uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecekt