Teknoparklar 'da kazanç istisnasına ilişkin çok ciddi değişiklikler yapan ilgili Kanun ve BKK hakkında 19.10.2017 tarihinde 2017/43 sayılı sirkülerimizi yayınlamıştık ve detaylar için Kurumlar Vergisi tebliğinin yayınlanmasını bekliyorduk. Bu yeni virajlı yolculuk için detay haritamız niteliğinde beklediğimiz tebliğ yayımlanıp yürürlüğe girmiştir.

Teknoparklar 'da faaliyet gösteren tüm firmaların bu değişiklikleri çok detaylı incelemeleri ve mali uygulamalarında hızla gereken revizeleri yapmaları gerekmektedir.

Kurumlar Vergisi 1 Seri Nolu Genel Tebliği 'nde Değişiklik Yapılmasına Dair 16 Seri Nolu Tebliğ ile 4691 sayılı Kanun da kurumlar vergisi istisna hesaplamalarına yönelik; gayri maddi hakkın tescile, patente veya fonksiyonel olarak patente eş değer belgelere bağlanması gerektiğine ve istisna hesaplamalarına ilişkin önemli düzenlemeler yapılmıştır.

1. Gayri maddi hakların satılması, devri veya kiralanmasından elde edilen istisnalar için ilgili mevzuat çerçevesinde tescil, kayıt veya bildirim şartı getirilmiştir. İstisnadan kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamelerin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kurumu başvurulmuş olması şarttır.

2. İstisna kazancın hesaplanmasında; bu kazancın elde edilmesine yönelik nitelikli harcamaların toplam harcamalara oranı dikkate alınacaktır. Bu oran %30'una kadar artırımlı uygulanabilir. 

3. Bölgede çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile ilgili "Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde yer alan uygulamalara tasarım personeli de dâhil edilmiştir. (Hak kazanılmış hafta tatili, 45 saat üzeri çalışmalar vb.) 

4. Teknoloji geliştirme bölgelerinde Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinde olduğu gibi tasarım faaliyetleri sonucu da buldukları ürünleri kendileri seri üretime tabi tutarak pazarlayan mükellefler, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançlarının tasarıma isabet eden kısmını, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. 

5. Yönetici şirketlerin, 4691 sayılı Kanunun uygulanması ile ilgili faaliyetleri sonucunda elde ettikleri kazançlarına Kurumlar Vergisi istisnası uygulanabilmesi için, Kurumlar Vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine başvuruda bulunmaları gerekmektedir. 

6. Mükelleflerin, yazılım, tasarım veya Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları dolayısıyla istisnadan yararlanabilmeleri için, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları gerekmektedir. Yönetici şirketten alınan mükellefin bölgede yer aldığına dair belge ve faaliyet alanlarını gösteren belgeler eklenir. Bu belgelerin bir örneği muhtasar beyanname yönünden bağlı olunan vergi dairesine bildirilir. Vergi dairelerince mükelleflere istisna uygulamasına ilişkin herhangi bir belge verilmez.

Değişen İstisna Hesaplamasına Tabi Kazançlar (2017/43 sayılı sirkülerimizdeki detay açıklamalara ilave olarak)

• 19.10.2017 tarihinden önce (bu tarih dâhil) başlamış projelerden 30.06.2021 tarihine kadar elde edilen kazançlara ilişkin istisna kazanç tutarı hesaplamasında bu tebliğden önceki hükümler dikkate alınmaya devam edilecektir.

• 19.10.2017 tarihinden önce (bu tarih dâhil) başlamış projelerden elde edilen gayri maddi hakların 30.06.2021 tarihinden sonra satışı, devri veya kiralanmasından doğan kazançlar ile 19.10.2017 tarihinden sonra başlatılmış projelerden elde edilen gayri maddi hakların satışı, devri veya kiralanmasından doğan kazançlara ilişkin istisna hesaplamasında aşağıdaki açıklamalar dikkate alınacaktır. Sipariş üzerine yapılan ve doğabilecek tüm gayri maddi hakların sözleşme hükümleri çerçevesinde siparişi verene ait olacağı işlerde olduğu gibi faaliyeti gerçekleştiren lehine gayri maddi hak doğmayan durumlarda, mükelleflerin bölgedeki bu faaliyetlerinden doğan kazançları bu tebliğ öncesi hükümlere tabidir.

2017/43 sayılı sirkülerimize ulaşmak için tıklayınız.

Patent veya Eşdeğer Belge Alma Şartı

19.10.2017 tarihinden sonra bölgede başlatılacak projeler ile bu tarihten önce başlatılmış projelerden 30.06.2021 tarihinden sonra elde edilen kazançlarda istisnadan yararlanılabilmesi için, gayri maddi haklara yönelik olarak patent alınması veya bu hakların, fonksiyonel olarak patente eşdeğer belge olduğu kabul edilen faydalı model belgesi, tasarım tescil belgesi, telif hakkı tescil belgesi, entegre devre topografyası tescil belgesi, yeni bitki çeşitlerine ait ıslahçı hakkı tescil belgesi vb. belgelere bağlanması gerekmektedir.

İstisnadan yararlanabilmek için; kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamelerin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kurumu başvurulmuş olması yeterlidir.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde telif hakkı tescil belgesine bağlanan yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar için başkaca bir belge aranılmaksızın istisnadan yararlanılması mümkündür.

Son 5 hesap döneminin ortalaması dikkate alınmak suretiyle, aşağıda yer alan şartlar sağlanıyorsa; patent veya patente eşdeğer başka belge aranmadan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınan proje bitirme belgesine dayanılarak istisnadan yararlanabilirler:

• Gayri maddi haklardan elde edilen yıllık brüt gelirleri 30 Milyon Türk Lirasını aşmaması,

• Kendisinin veya varsa dâhil olduğu şirketler grubunun yıllık net satış hasılatı toplamı 200 Milyon Türk Lirasını aşmaması,

• Ar-Ge faaliyetlerine yönelik patentlenebilirlik kriterlerini (yenilik, buluş basamağı, sanayiye uygulanabilirlik gibi) taşıması,

• Tasarım merkezi ise ilgili mevzuat kapsamında aranan şartları haiz tasarım faaliyetlerini taşıması.

5 hesap döneminden daha kısa süredir faaliyette bulunan mükelleflerde, faaliyette bulunulan hesap dönemlerinin ortalaması dikkate alınacaktır.

2018 hesap dönemi için dikkate alınacak tutarlar; gayri maddi haklardan elde edilen yıllık brüt gelirler için 34 Milyon Türk Lirası, dâhil olunan şirketler grubunun (herhangi bir gruba dâhil değilse kendisinin) yıllık net satış hasılatı toplamı için 226 Milyon Türk Lirası olarak belirlenmiştir.

Kazancın İstisnadan Yararlanacak Kısmının Tespiti 

Patent veya patente eşdeğer belgelere bağlanan gayri maddi haklardan kaynaklanan kazançların istisnadan yararlanacak kısmı bölgede yürütülen her bir projeden elde edilen kazanca, ilgili projeye ilişkin nitelikli harcamaların toplam harcamaya oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır.

İstisna Kazanç Oranı = Nitelikli Harcamalar / Toplam Harcamalar

• Nitelikli Harcamalar: Gayri maddi hakkın elde edilebilmesi için mükellefin kendisi tarafından yapılan ve gayri maddi hak ile doğrudan bağlantılı harcamalar ile ilişkisiz kişilerden sağlanan ve aynı mahiyeti taşıyan fayda ve hizmet bedellerinin toplamıdır.

• Nitelikli harcamalardan aktifleştirilerek amortismana tabi tutulması gerekenler de gerçekleştirildikleri dönemde amortisman öncesi tutarlarıyla bu hesaplamada dikkate alınacaktır.

• Mükellef tarafından yapılsa dahi faiz giderleri ve bina maliyetleri gibi yürütülen yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyeti ile doğrudan ilişkili olmayan her türlü maliyet unsuru hem toplam harcamalar hem de nitelikli harcamalar dışında tutulur. Dolayısıyla, faiz gibi finansman giderleri ve binalara ilişkin amortismanlar, kiralar, ısıtma, aydınlatma, su, temizlik, güvenlik, bakım, onarım, vergi, resim ve harçlar ile genel yönetim giderlerinden verilen paylar gibi yürütülen yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olmayan harcamalar hesaplamada dikkate alınmayacaktır.

• Gayri maddi hak satın alma bedelleri (lisans ve benzeri bedeller dâhil) ve ilişkili kişilerden sağlanan fayda ve hizmet bedelleri toplam harcama tutarına dâhil edilirken, nitelikli harcamalar tutarına dâhil edilmez. Ancak, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren vergilendirme döneminin sonuna kadar, yurt içinde yerleşik ilişkili kişilerden sağlanan fayda ve hizmet bedelleri nitelikli harcamalar tutarına dâhil edilebilir.

• Mükellefler nitelikli harcama tutarını % 30'una kadar artırabilir. Bu şekilde artırılan nitelikli harcama tutarı toplam harcama tutarını aşamaz.

• Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren vergilendirme döneminin sonuna kadar, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan bir başka kurumla devir, birleşme veya bölünme işlemine girişilmesi halinde devralınan, birleşilen veya bölünen kurum tarafından daha önce bu bölgelerde yapılmış olan nitelikli harcamalar da hesaplamalara dâhil edilebilir.

Harcamaların birden fazla projede kullanılması;

• Satın alınan gayri maddi hakların mükellefin birden fazla projesinde kullanılması durumunda, her bir projeyle ilgili toplam harcama tutarının tespitinde,  gayri maddi hakka ilişkin amortismanın projelere dağıtım oranı dikkate alınacaktır.

• Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlerin birden fazla projede kullanılması durumunda, her bir projeyle ilgili toplam harcama tutarının tespitinde, bu fayda ve hizmet tutarlarından her bir projeye verilen pay nispetinde bu fayda ve hizmetlerin bedelinden pay verilecektir.

Sonuç olarak; görüldüğü üzere Teknopark firmalarının istisna faaliyetlerindeki yollar ciddi anlamda virajlı hale gelmiştir. Bu yolda ilerleyen firmaların artık çok daha dikkatli olarak bu yeni rehberi dikkate almaları büyük önem kazanmıştır.

Yorumlar