İlgide kayıtlı özelge talep formunda; .... Büyükelçiliğinde çalıştığınızı,  ...  Hükümetinden almış olduğunuz ücretlere ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesi verdiğinizi belirterek, Gelir Vergisi Kanunu'nun 16 ncı maddesine göre istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Diplomat muaflığı" başlıklı 15 inci maddesinde; "Yabancı devletlerin Türkiye'de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye'de resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisi'nden muaftırlar..."  hükmü yer almıştır.

Aynı Kanun'un "Ücret istisnası" başlıklı 16 ncı maddesinde ise "Yabancı elçilik ve konsoloslukların 15 inci maddeye girmeyen memur ve hizmetlilerinin yalnız bu işlerinden dolayı aldıkları ücretler karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisi'nden istisna edilir."  hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61 inci maddesinde "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir..." hükmü yer almış olup, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise tevkifat kapsamına giren ödemeler bentler halinde sayılarak bir numaralı bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre vergi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Öte yandan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Tevkifata tabi olmayan ücretler" başlıklı 95 inci maddesinde; "Aşağıda yazılı hizmet erbabının ücretleri hakkında vergi tevkif usulü cari olmaz;

...

2- 16 ncı maddede yazılı istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri;

...

Bunlar gelirlerini, bu kısmın 2 nci bölümündeki hükümlere göre, yıllık beyanname ile bildirirler."  hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile ....  Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 01.01.2010 tarihinden itibaren uygulanmaya başlamıştır.

Söz konusu Anlaşmanın "Kamu Görevi"  başlıklı 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrası;

"1. (a) Bir Akit Devletin kendisine, idari alt bölümüne veya mahalli idaresine bir gerçek kişi tarafından verilen hizmetler karşılığında bu Devlet, altbölüm veya idare tarafından ödenen ve emekli maaşı dışında kalan ücret, maaş ve diğer benzeri ödemeler, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.

(b) Bununla beraber, hizmet bu diğer Devlette ifa edildiğinde ve gerçek kişi bu Devletin bir mukimi olduğunda, söz konusu ücret, maaş ve diğer benzeri ödemeler yalnızca bu diğer Akit Devlette vergilendirilecektir. Ancak, bu kişinin:

i)  bu Devletin vatandaşı olması; veya

ii) yalnızca söz konusu hizmeti ifa etmek için bu Devletin bir mukimi durumuna geçmemiş olması gerekmektedir." hükmünü öngörmektedir.

Bu itibarla, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile ...  Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının 19/1-b maddesi gereğince, Türk vatandaşı olmanız nedeniyle ... Büyükelçiliğinden elde ettiğiniz ücret gelirlerinin vergileme hakkı Türkiye'ye ait bulunmakta olup, vergilemenin iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde yapılması gerekmektedir.

Bu çerçevede, ...  Büyükelçiliğinden almış olduğunuz ücretlerin Gelir Vergisi Kanunu'nun 16 ncı maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup, anılan maddede yer alan istisnadan yararlanılabilmesi için de karşılıklı olmak şartının sağlanması gerekmektedir.

Buna göre, Ülkemizde bulunan yabancı büyükelçilik ve konsolosluklarında çalışan Türk vatandaşı ve diğer ülke vatandaşlarına ödenen ücretlerin karşılıklı olarak gelir vergisinden istisna tutulabilmesi için yabancı ülkelerde bulunan Türk Büyükelçilik ve Konsolosluklarında çalışan Türk vatandaşı ve diğer ülke vatandaşı personelin ücretlerinin de gelir vergisinden istisna olması gerekmektedir.    

Bu itibarla, karşılıklı olmak şartının sağlanması halinde ... Büyükelçiliğinden almış olduğunuz ücretler Gelir Vergisi Kanunu'nun 16 ncı maddesine göre gelir vergisinden istisna edilecek ve 2010 takvim yılında elde ettiğiniz söz konusu ücret geliriniz için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.